??letmelerdeki faaliyetlerin yap?lmas? ve yürütülmesi için hemen hemen her zaman i?letme sahibi d???nda da çal??anlar?n olmas? gerek. Ancak hayat bu, çal??anlar?n?zla yollar?n?z? ay?rman?z gerekebilir. Kimi zaman bunun nedeni performans problemleriyken, kimi zaman çal??an?n davran??lar? ve hatta ekonomik kriz gibi daha ciddi durumlar da olabilir. Peki bir çal??an?n?z? i?ten ç?karmak isterseniz ne yapabilirsiniz? Çal??an her durumda, öylece i?ten ç?kar?labilir mi? Mevzuatta bu konuda ne gibi düzenlemeler mevcut? ?çeri?imizde bu sorulara yan?t verece?iz.

Çal??an ?stenen Her Durumda ??ten Ç?kar?labilir mi?

Çal??an i?ten ç?karma i?verenin her durumda, istedi?i gibi yapabilece?i bir ?ey de?ildir. ??ten ç?karman?n hukuki bir boyutu vard?r. Hem çal??an?n herhangi bir nedenle i?ten ç?kar?lmas? mümkün de?ildir, hem de i?ten ç?kar?lan çal??an?n sayg? gösterilmesi gereken baz? hukuki haklar? vard?r. Hatta i?ten ‘haks?z yere’ ç?kar?ld??? tespit edilen çal??an?n i?e iade davas? açmas? söz konusu olabilmektedir. Bu nedenle i?verenler çal??anlar?n? i?ten istedikleri gibi, öylece ç?karamazlar. Hem i?ten ç?karma prosedürü kanuna uygun olmal?d?r, hem de i?ten ç?kar?lan çal??an?n haklar?na riayet edilmelidir.

Çal??an ??ten Ç?karacak ??verenin Yükümlülükleri

Çal??an? i?ten ç?karan i?verenin sorumluluklar? nelerdir? Hangi durumlarda çal??an?n i?ten ç?kar?lmas? ‘haks?z i?ten ç?karma’ olur? ?imdi bu soruya yan?t arayal?m.

Çal??an i?ten ç?kar?l?rken ?u hususlara dikkat edilmelidir:

– Sendika üyeli?i ya da i?yerinde sendika temsilcili?i yap?lmas? i?ten ç?karma için hakl? neden te?kil etmez.

– Çal??an?n yasal haklar?na riayet edilmemesi nedeniyle i?vereni ilgili makamlara ?ikayet edip hakk?n? aramas? i?ten ç?karma nedeni olamaz.

– Irk, din, cinsiyet, medeni durum, aileye kar?? sorumluluklar, siyasi görü?, hamilelik ve do?um gibi ?eyler i?ten ç?karma için hakl? neden te?kil etmez.

– Kad?n i?çilerin çal??t?r?lmalar?n?n yasak oldu?u, 74. maddede belirtilmi?, zamanlarda çal??mamalar? i?ten ç?karma nedeni olamaz.

– Kaza ve hastal?k durumlar?nda mevzuatta öngörülmü? bekleme sürelerinde i?e gelinmemesi i?ten ç?karma nedeni olamaz.

– ??ten dü?ük performans nedeniyle ç?kar?lacak çal??andan beklenen performans makul düzeyde olmal?d?r, dü?ük performans durumunun i?i nas?l sekteye u?rat?ld??? gösterilmelidir, dahas? dü?ük performans gösteren çal??an i?veren taraf?ndan birkaç defa uyar?lmal?d?r.

– ?? sözle?mesi sonland?r?lmadan önce hem i?verenin, hem de çal??an?n uymas? gereken ihbar süreleri vard?r. ??veren çal??ana ilgili ihbar süresi kadar gün önce haber vermelidir. ?hbar süresine uyulmazsa ihbar tazminat? ödenir.

– Çal??an?n gözalt?na al?nmas? halinde mevzuatta belirtilmi? bekleme süresinden önce çal??an i?ten ç?kar?lamaz.

– Raporlu çal??an i?ten ç?kar?lamaz. Ancak çal??an?n rapor alaca?? süre k?deminin müsaade etti?i süreyi a?arsa raporlu çal??an i?ten ç?kar?labilir.

– 4587 say?l? ?? Yasas?n?n 25. Maddesi, hakl? i?ten ç?karma sebeplerini aç?kça anlatmaktad?r. Çal??an i?ten ç?kar?lacaksa (i? akdinin sona erip yenilenmemesi gibi istisnai durumlar d???nda) bu maddede belirtilmi? nedenlerden en az biri söz konusu olmal?d?r.

Çal??an i?ten ç?kar?ld?ktan sonra dikkat edilmesi gereken hususlar vard?r. Öncelikle çal??ana sözle?mesinde ve mevzuatta verilmi? haklar?n?n tamam? eksiksiz bir ?ekilde ödenmelidir. Bu haklar ?u ?ekildedir:

– K?dem tazminat?

– Fazla mesai ücretleri

– Kullan?lmam?? izinlerin ücretleri

– Mevzuatta belirtilmi? ihbar süresinden önce i?ten ç?karma gerçekle?tirilmi?se ihbar tazminat?

– ??ten ç?karma ihbar?n?n yap?ld??? güne kadar olan maa?

– ?kale sözle?mesi yap?ld?ysa i?sizlik ödene?i için al?nmas? gereken paran?n tamam?

Bütün Muhasebe ?htiyaçlar?n?zda Ekohesap Çözüm Orta??n?z!

Kullan?c? dostu bir web tabanl? ön muhasebe program? ar?yorsan?z Ekohesap tam size göre! Ekohesap ile gelir ve gider takibinizi yap?n. Faturalar?n?z? yönetin. Mü?teri ve tedarikçi takibinizi gerçekle?tirin. Raporlar menüsüne bakarak hangi ürünün ne kadar sat?ld???n? görüp mali mü?avirinize al??-sat?? faturalar? hakk?ndaki bilgileri kolayca mail yoluyla gönderin. E-Fatura yönetiminizi gerçekle?tirin ve ödeyece?iniz vergileri kolayca görün. Çal??anlar?n?za ödeyece?iniz maa?lara bak?n ve dilerseniz maa? bordrolar?n? kolayca ç?kar?n. Çek ve senetlerinizin durumlar?n? takip edin. Ekohesap bütün bu i?lemleri ve daha fazlas?n? kafan?z kar??madan gerçekle?tirebilece?iniz kullan?m? kolay bir ön muhasebe yaz?l?m?d?r. Ekohesap’? ücretsiz olarak denemek için hemen bizimle ileti?ime geçin!